Babyzindelijkheidscommunicatie

Geplaatst op 6 Maart 2023
Door Daphné De Maesschalck
Geplaatst in bzc, Less waste

Wil jij liever helemaal geen luiers gebruiken voor je baby? Dan is babyzindelijkheidscommunicatie iets voor jou!

In veel landen, vooral op het Aziatische, Afrikaanse en Zuid-Amerikaanse continent, groeien baby’s grotendeels zonder luier op. Zij hebben een andere zindelijkheidsmethode dan hier bij ons. Het is een methode die in het merendeel van de wereld wordt gebruikt, en is gebaseerd op observatie en aanvoelen. Net zoals een baby aangeeft dat het honger of pijn heeft, geeft het ook aan dat het zich moet ontlasten. De verzorgers van zo'n kleintje houden het kindje goed in de gaten, en leren al heel vroeg de signalen van de baby herkennen. Daardoor weten ze wanneer het tijd is voor een plasje of stoelgang. Dan houden ze hun kindje vast boven het toilet, een bakje, een potje, of een andere plaats die daarvoor doorgaat, waar de baby zijn behoefte doet.

In deze landen mogen dan wel andere opvoedingsculturen heersen, baby's verschillen er niet wezenlijk van baby’s hier, dus ze zijn niet vroeger rijp om zindelijk te worden dan hier. De methode kan dus ook bij ons toegepast worden. In België en Nederland wordt deze vorm van omgaan met zindelijkheid meestal BabyZindelijkheidsCommunicatie (BZC) genoemd of ook wel luiervrije zindelijkheidscommunicatie.

In België doen we baby’s een luier aan, en leren baby’s hun behoefte doen in deze luier, wat eigenlijk tegen hun natuurlijke instincten ingaat. Na 2 jaar moet dit dan weer worden afgeleerd, wat niet altijd even gemakkelijk gaat. Maar het kan dus ook anders: een meer geleidelijke zindelijkheidsmethode die al erg vroeg begint. Er worden op die manier niet alleen heel wat luiers uitgespaard, het kindje leert ook afgaan op zijn lichamelijke functies, en wordt veel geleidelijker aan (en vaak ook vroeger) zindelijk.

Vroeg beginnen met BZC

Tussen 0 en 6 maanden hebben baby's een sensitieve periode, waarin ze heel gevoelig zijn om de signalen van hun lichaam te leren kennen. Het kan in feite op gelijk welk moment, maar ideaal begin je als ouder in deze eerste levensmaanden met het introduceren van de methode. Zolang de baby nog heel klein is, en niet kan zitten, houdt de ouder het kindje vast boven een potje, de lavabo, het toilet, of nog ergens anders zoals buiten bij een boom,... Naarmate het kindje ouder wordt kan het zelf op het potje of op de wc (bv met een brilverkleiner) blijven zitten. Potjestijd is vaak leuker met een speelgoedje erbij, of voor de spiegel, maar lang niet alle kindjes hebben die afleiding nodig. Wie de eerste keer een baby op deze manier zijn/haar behoefte laat doen zal het misschien een vreemd gevoel geven, maar de baby, die wel degelijk controle heeft over zijn sluitspieren, leert meestal heel snel wat de bedoeling is.

Ouders of verzorgers houden het kleintje niet op goed geluk boven de pot

Ze letten op lichaamstaal en mimiek, of op geluidjes dat het kindje maakt. Ze leren ook een bepaalde timing en patronen herkennen. (Bijvoorbeeld net na een slaapje, na een wandeling in de draagdoek, na een voeding, bepaalde tijdsintervallen bv. om het uur, …) Veel ouders vertrouwen ook op hun intuïtie, die hen vertelt wanneer hun kindje moet. Tenslotte wordt het kindje ook getriggerd door de ouders als het klaar wordt gehouden of op het potje of de WC zit, en reageren ze op een bepaald geluidje (vb: pssst), een bepaalde houding (vb: hurkzit), of een gebaar. De meeste BZC'ers benadrukken dat juist die communicatie en samenwerking tussen hen en hun baby zo uniek is. Dat de kindjes uiteindelijk vroeger zindelijk zijn is mooi meegenomen, maar zeker niet het belangrijkste.

Zoveel kinderen, zoveel ouders en verzorgers, zoveel manieren van BZC

Het kan helemaal luierloos, maar ook met een (stoffen) luier om (die je dan uitdoet om het kindje zijn/haar behoefte te laten doen). Je kan oefenbroekjes gebruiken in plaats van luiers. Om de luier of het broekje sneller aan/uit te doen, kan de baby beenwarmers dragen ipv een broek. Het kan fulltime of parttime. Het kan 's nachts en/of overdag. Het kan enkel thuis, of thuis én in de opvang. Je kindje blijft zich hoe dan ook bewust van zijn ontlasting. Het vergt zeker een inspanning van de ouders en andere verzorgers, maar zoals dat gaat met inspanningen, er komt iets moois voor in de plaats. Aangezien veel baby’s enorm tegenspartelen als de luier wordt ververst, en een kind pas zindelijk laten worden als het 2 jaar is veel moeite kan kosten, is het verschil in investering van tijd en energie misschien niet enorm groot. Bovendien betekenen minder luiers en vroegere zindelijkheid een kleinere belasting voor het milieu, en alleen al daarvoor valt BZC te overwegen.

Deze tekst is overgenomen van Klein Spook en geschreven door Soetkin Bral en Annelies Kusters

Tijdens onze infosessies over wasbare luiers krijg je ook info over bzc. Kom dus zeker eens luisteren. Nathalie heeft al verschillende gezinnen op weg geholpen. Van Popolini hebben we verschillende spulletjes die de zindelijkheidstraining kunnen vergemakkelijken. We hebben een beetje voorraad, maar vraag er gerust naar en we bestellen het voor jou! De body's en beenwarmers van ManyMonths zijn ook handig voor bzc!

Leestips over dit onderwerp:

Je baby op het potje (met of zonder luiers): Laurie Boucke
Diaper free: Ingrid Bauer
Zoektermen in het Engels: "EC: elimination communication” of “diaper-free baby”
Facebookgroep: 'babysophetpotje' nu BZC